«سید قاسم موحد» گوینده، نویسنده، تهیه کننده و گزارشگر افغانستانی در تاریخ دهم جدی(دی) سال 1351 در مزارشریف به دنیا آمد.
«سید قاسم موحد» دارای ماستری روزنامه نگاری می باشد و قریب به ۲۷ سال است که در رادیو دری بعنوان گوینده، نویسنده و تهیه کننده و گزارشگر فعالیت دارد.
وی در زمینه آوازخوانی و نوازندگی نیز فعالیت داشته و در جشنواره های مختلف داخلی و بین المللی مقام های بسیاری در زمینه کار و برنامه های رادیویی دریافت کرده است.
موحد در این سال ها آرشیوی از موسیقی افغانستانی شامل بیش از ۱۰۰ پارچه بی کلام و با کلام را به وجود آورده و فعلا تهیه کنندگی و اجرای برنامه روزانه «روی موج جوانی» را در رادیودری عهده دار است.
خبرنگار تلویزیون آی فیلم 2 به همین بهانه گفت و گویی صمیمانه همراه «سید قاسم موحد» هنرمند افغانستانی داشته است، که در ادامه می خوانید.
آی فیلم 2: همانطور که می دانید طی سال های اخیر آوازخوان های جوان بسیاری در افغانستان یا مهاجران داخل ایران به عرصه موسیقی روی آورده اند. چه توصیه ای برای آن ها دارید؟
آقای موحد:
خوشبختانه امروزه همانطور که شما هم گفتید، علاقه جوانان به موسیقی زیاد شده و ما شاهد حضور جوانان بسیاری در این عرصه هستیم. با توجه به اینکه موسیقی واقعا یکی از هنرهای پرطرفدار و مردم پسند بوده و هست و هر جوان هم سعی داره از توانمندی ها و استعداد و خلاقیت هایش استفاده کنند، خوب است در قدم نخست و قبل از اینکه وارد این عرصه شوند ببینند در کدام یک از شاخه های این هنر توانمندی و استعداد دارند.
شاید اکثریت جوان ها دوست دارند آواز بخوانند و خواننده ای معروفی باشند، در حالیکه ممکن است صدای مناسب آوازخوانی نداشته باشد اما در زمینه نوازندگی استعدادی خوبی داشته باشد یا استعداد آهنگسازی داشته باشد و....
بنابراین هنر موسیقی گسترده است و هر شاخه آن پرطرفدار، به نظر من یک جوان باید نسبت به این موضوعات اول، آگاهی داشته باشد و بعد انتخاب کند. پس انتخاب اول و آگاهی ما نسبت به هنر موسیقی و شاخه های آن بسیار ضروری است.
در قدم بعدی، اولین فاکتور این است که یک جوان تلاش و تمرین داشته باشد. ما در هرکاری تلاش و زحمت را سفارش می کنیم اما در هنر موسیقی واقعا این موضوع بعنوان فاکتور اصلی می باشد و اهمیت بسیار دارد، فقط تمرین و تمرین و تمرین.
آی فیلم 2: به نظرتان چه عواملی در ماندگاری یک آوازخوان و صدای او تاثیر دارد؟
آقای موحد:
همانطور که قبلا گفته شد اول از همه، انتخاب یک شاخه از این هنر و بعد تمرین و تلاش مهم است. یک آواز خوان خوب همیشه ذوق و سلیقه مخاطب خود را باید در نظر بگیرد، درد جامعه اش را بشناسد، با مردم از طیف های مختلف سر و کار داشته باشد و با آنها زندگی کند تا بتواند صدای مردم و مخاطب خودش باشد.
یک آوازخوان فقط باید آواز بخواند نه بیشتر از آن. متاسفانه یکی از مشکلاتی که در زمینه هنر موسیقی دیده میشه این است که یک هنرمند هم آواز می خواند، هم نوازنده است و هم یک قطعه موسیقی را تنظیم می کند و هم در موارد بسیار آهنگساز است.
درحالی که همه این موارد تخصص خودش را می طلبد و کار هر کس نیست. پس به نظر بنده زمانی یک صدا و آواز ماندگار خواهد شد که صاحب صدا فقط آواز بخواند و تخصصی به حرفه اش نگاه کند.
آی فیلم2: چرا آوازخوان هایی مثل «احمدظاهر» دیگر تکرار نشدند؟ دلیل محبوبیت «احمدظاهر» چه بود؟
آقای موحد:
در این مورد به نظر من همه چیز گویا است و نیازی نیست من به جزئیات بپردازم. صدای «احمد ظاهر» بعد از گذشت چند دهه هنوز در دل ها حکومت می کند و من مطمئنم که همچنان یکه تاز میدان خواهد بود. صدای وی واقعا از صداهای تکرار نشدنی است. اگر ما نیم نگاهی به دوره «احمدظاهر» و هنرمندان دیگری مانند «ظاهر هویدا»، «استاد اولمیر»، «صادق ناشناس» و ده ها هنرمند و آوازخوان دیگر هم عصر با او بیندازیم، می بینیم که در آن دوره چقدر نسبت به هنر موسیقی معیاری برخورد می کردند.
ما آهنگسازهای بسیار قوی مانند استاد نینواز، استاد خیال، استاد زلاند و...داشتیم که این چهره ها وظیفه اصلی شان ساختن آهنگ بود و همچنان نوازندگانی بسیار چیره دست داشتیم که فقط نوازندگی می کردند. درچنین فضایی هنرمندانی مثل «احمد ظاهر» پا به میدان می گذارد. «احمدظاهر» جزو معدود کسانی بودند که به هنرش عشق می ورزید و گزینه اول امورات روزانه شان اول هنر و تمرین و ممارست و تلاشش بود.
من از زبان یکی از هم عصران این هنرمند بی بدیل شنیدم که «احمدظاهر» بیشتر روزها وقتی صبح زود از خواب بیدار می شد، کیلومترها دورتر مسیر کابل تا قرغه را با ماشین اش طی می کرد و در آن فضای خوب و به دور از هیاهوی شهری در دل کوه ها تمرین آواز می کرد.
عشق به هنر، صدای زیبای خدادادی، تمرین و تلاش، دمخور بودن با استادان مطرح موسیقی، انتخاب شعر، تحصیل دانشگاهی در رشته هنرهای زیبا، بیان دردها و دغدغه های آن روز جوانان و مردم اش (وقت شناسی) روحیه شاد و شوخ ، و استایل زیبا، همه و همه باعث شد که «احمد ظاهر» جاویدان بماند و محبوب قلب ها گردد.
آی فیلم2: بهترین تجربه ای که در این سال ها در راستای فعالیت تان کسب کرده اید چه بوده است؟
آقای موحد:
راستش من به کار رادیو و رسانه عشق می ورزم. هیچگاه به حرفه ام بعنوان یک کار و شغل روزانه نگاه نکردم، من با رادیو دارم زندگی می کنم و بیشتر از 25 سال است که جزئی از زندگی ام شده است.
بهترین تجربه ای که در این سال ها کسب کردم اول عشق به حرفه ام بوده، وقتی کار یک فرد با عشق و علاقه گره بخورد، مطمئنا نتیجه اش هم خوب خواهد بود.
ما نمی توانیم دریک رسانه سلیقه های شخصی مان را پیاده کنیم و همیشه باید جوابگوی سلیقه های متفاوت در جامعه مخاطب باشیم. من خوشبختانه تا حدودی توانسته ام در کارم موفق باشم.
نکته دیگر معیارهای یک رسانه را باید در نظر بگیریم و آنچه که در حوزه کاری مان به صورت حرفوی تعریف شده را باید مد نظر قرار داد و اگر نگاه یک فرد اهل رسانه نگاه حرفوی و معیاری نباشد بدون شک کمیت مان خواهد لنگید و ره بجای نخواهیم برد.
آی فیلم 2: کسانی که مصاحبه شما را می خوانند قطعا در بینشان جوانان هم هستند، چه پیشنهادی برای شان دارید؟ برای شروع کارشان از کجا شروع کنند و چه مسایلی را باید رعایت کنند؟
آقای موحد:
در زمینه کار رادیو و رسانه خیلی موارد است که باید گفته شود و نمی شود در یک مصاحبه ای این چنینی همه موارد و فاکتورها را بیان نمود.
اما موارد مهم از نظر من، یکی عشق به کار است. عاشق کارت باشی. این عشق همه موانع را از سرِ راهت بر میدارد. عاشقانه کار کنی و از هیچ مانعی هم نترسی. دیگر این که اگر می خواهیم این عشق در ما شعله ور بماند باید بدانیم که در کدام حوزه رسانه استعداد داریم؛ گویندگی، تهیه کنندگی، خبرنگاری، نویسندگی و ...زمانی که ما به این مهم پی ببریم، می توانیم راحت تر گام اول را برداریم.
قدم بعدی آموزش حرفوی و درست، زیر نظر اساتید مجرب است. ما باید از تجربیات اصحاب و اساتید رسانه استفاده کنیم. امروزه بعضی ها به صدای شان غره می شوند یا به موفقیت های شان در بعضی از برنامه ها؛ کمی که صدای خوب داشتند و یکی دو جا از صدای شان تعریف کردند، فکر می کنند، بهترین گوینده هستند. در حالی که ممکن است الفبای گویندگی را هم نیاموخته باشند. بعضی ها فریب صدای شان را می خورند دنبال تلاش و مطالعه نیستند.
یکی از نکته های مهم دیگر این است که تلاش کنی در کارت بهترین باشی. در حد معمولی همه می توانند کار کنند. این که در رشته ای که فعالیت میکنی شاخص باشی، خلاقیت داشته باشی و حرفی برای گفتن داشته باشی می تواند مسیرهای تازه تری را برایت تعریف کند.
در پایان لازم است که یادآور شوم، رسیدن موفقیت سه کلید دارد؛ تلاش تلاش تلاش. همین.
آی فیلم 2: با توجه به اینکه شما مدت هاست در رادیو فعالیت دارید، بفرماید که در این عرصه چه فعالیت و دستاوردهایی داشتید؟بنظر شما رادیو در افغانستان چقدر مخاطب دارد؟
آقای موحد:
در جشنواره های مختلف شرکت داشتم و چند برنامه ام در جشنواره های داخلی وبین المللی توانسته مقام اول را کسب کند .
در حال حاضر هم مصروف تهیه برنامه «روی موج جوانی» در رادیو دری هستم که روزانه به مدت 45 دقیقه با موضوعاتی اجتماعی و تفریحی برای جوانان برنامه سازی می کنیم.
آی فیلم 2: در پایان اگر صحبتی دارید بفرمایید:
آقای موحد:
در پایان ممنونم از فرصتی که فراهم کردید، باید از دست اندرکاران پر تلاش آی فیلم 2 هم تشکر کنم. با این که زمانی زیادی نیست ایجاد شده ولی در همین زمان کم مخاطبین زیاد و علاقمندان بسیاری دارد.
من مطمئنم جوانان هموطنم که در این رسانه دیداری فعال هستند و همه جوانان و اهل هنر، در آینده با برنامه سازی در زمینه های مختلف می توانند مصدر خدمت به مردم، فرهنگ و مشترکات دو ملت بزرگ ایران و افغانستان شوند و جایگاه واقعی شان را در این بازار رسانه ای در داخل افغانستان پیدا کنند.آی فیلم 2 هنوز ظرفیت های زیادی دارد، سپاس از شما.
مصاحبه کننده: مرجان حیدری
